GAI Chain — Đề án blockchain dành cho trí tuệ nhân tạo tạo sinh Tóm tắt GAI Chain là một nền tảng blockchain L1/L2 tối ưu cho AI tạo sinh (Generative AI), tập trung vào ba trụ cột: (1) thị trường tài
GAI Chain là một nền tảng blockchain L1/L2 tối ưu cho AI tạo sinh (Generative AI), tập trung vào ba trụ cột: (1) thị trường tài nguyên tính toán phi tập trung, (2) thị trường dữ liệu/nhãn tuân thủ quyền riêng tư, và (3) lớp thanh toán/khuyến khích cho vòng đời mô hình (train–fine-tune–inference). Mục tiêu: giảm chi phí, tăng minh bạch nguồn lực, và mở ra mô hình kinh tế bền vững cho nhà cung cấp GPU, nhà khoa học dữ liệu, ứng dụng AI và người dùng cuối.
Chi phí hạ tầng cao, khó mở rộng cho training/inference mô hình lớn.
Thiếu minh bạch về nguồn gốc dữ liệu và bản quyền.
Động lực kinh tế yếu đối với người đóng góp GPU, dữ liệu, nhãn, kiểm định chất lượng.
Thanh toán xuyên biên giới phức tạp, phí cao, thời gian chậm.
Cơ hội: Chuẩn hóa chuỗi giá trị AI trên blockchain để mọi đóng góp (GPU, dữ liệu, model, kiểm định) đều được đo lường, thanh toán và quản trị minh bạch.
GAI Compute Market (GCM)
Sổ lệnh phi tập trung ghép cặp nhu cầu công việc AI (training, fine-tuning, batch inference) với cung GPU (nhà khai thác node).
Đặt lệnh: cấu hình GPU/VRAM, thời lượng, checkpoint, ngân sách.
Thực thi: container hóa (OCI), kiểm chứng kết quả bằng bằng chứng tính toán (zk-proof/TEEs).
Thanh toán theo kết quả (pay-per-job, pay-per-token sinh ra).
GAI Data & Label Market (GDM)
Niêm yết dataset/nhãn dưới dạng Data NFT kèm siêu dữ liệu bản quyền.
Cấp quyền truy cập có kiểm soát (access tokenized), có thể hỗ trợ ZK-access để bảo vệ dữ liệu nhạy cảm.
Cơ chế chia sẻ doanh thu cho chủ sở hữu dữ liệu và người gán nhãn.
GAI Model Registry (GMR)
Đăng ký mô hình/phiên bản (Model NFT), siêu dữ liệu: license, training recipe, provenance.
Hỗ trợ tiền bản quyền on-chain khi mô hình được gọi inference qua gateway.
GAI Inference Gateway (GIG)
API ổn định (REST/WebSocket) nối ứng dụng với hạ tầng inference phi tập trung.
Kế toán on-chain: tính phí theo số token sinh/giây GPU; chống gian lận bằng usage attestation.
Bảo mật & Quyền riêng tư
TEEs (SGX/SEV) cho workload nhạy cảm.
ZK-proofs cho kiểm chứng kết quả tính toán/inference sampling.
Hỗ trợ đào tạo liên kết (federated) và fine-tune trong enclave để không lộ dữ liệu.
L1 hoặc Rollup L2:
Nếu L1: đồng thuận PoS với finality nhanh (<2s), thông lượng cao.
Nếu L2 rollup: sử dụng zk-rollup/OP-rollup trên Ethereum để thừa hưởng bảo mật.
Data Availability: tích hợp DA layer (Celestia/EigenDA tuỳ cấu hình) cho log công việc và bằng chứng.
Oracle/Attestation: mạng attestor xác nhận tài nguyên GPU (benchmark, driver, VRAM) và tính toàn vẹn kết quả.
GAI là utility & governance token trong hệ:
Thanh toán: phí job training/inference, mua quyền truy cập dữ liệu/mô hình.
Staking:
Nhà cung cấp GPU stake để nhận job; bị slashing nếu gian lận/không đạt SLO.
Attestor/validator stake để bảo đảm chất lượng attestation.
Khuyến khích: khai thác thanh khoản công việc (“work mining”)—phần thưởng GAI theo khối lượng GPU-giờ, dữ liệu chất lượng cao, mô hình được dùng nhiều.
Quản trị (DAO): điều chỉnh tham số phí, quỹ hệ sinh thái, phê duyệt chuẩn license.
Phân phối tham khảo:
30% Khai thác công việc (GPU/Data/Model/QA)
20% Quỹ hệ sinh thái & grants
20% Đội ngũ & cố vấn (vesting 4 năm)
20% Nhà đầu tư (vesting)
10% Kho bạc DAO & thanh khoản
ComputeOrder.sol: tạo/khớp/hoàn tất job, escrow & payout.
ResourceRegistry.sol: đăng ký/đánh giá node GPU, SLO & slashing.
DataNFT.sol / ModelNFT.sol: chuẩn hóa quyền, tiền bản quyền.
UsageMeter.sol: đo lường usage, oracle attestation.
FeeRouter.sol: chia phí tự động cho các bên (GPU, dữ liệu, model, attestor, DAO).
Operator: cài GAI Node, kết nối ví, benchmark tự động, nhận job theo cấu hình SLA, thanh toán GAI ổn định.
Developer:
SDK: Python/JS (gai-sdk) để submit training, stream logs, lấy kết quả.
API Inference tương thích OpenAI/Serverless adapter → dễ tích hợp.
Template pipeline (LoRA/QLoRA, RAG) kèm example notebooks.
Giảm chi phí: đấu giá động giúp tối ưu giá GPU theo thời điểm/địa lý.
Tối ưu doanh thu cho contributor: mỗi byte dữ liệu, mỗi token mô hình sinh ra đều kế toán được.
Bền vững: phần thưởng giảm dần, chuyển dần sang phí nghiệp vụ từ nhu cầu thực.
RAG doanh nghiệp: lưu vết truy xuất nguồn gốc tài liệu, quyền truy cập theo vai trò.
Fine-tune mô hình ngách: tiếng Việt, ngành dọc (y tế, pháp lý – với enclave & kiểm soát truy cập).
Sáng tạo nội dung: hình/nhạc/video, trả phí theo sản lượng.
Tổng hợp mô hình (model mesh): chọn nhà cung cấp mô hình theo SLA/giá, failover tự động.
DAO: đề xuất & biểu quyết tham số mạng, danh sách license chấp nhận, ngân sách grants.
Tuân thủ dữ liệu: metadata về nguồn gốc/thoả thuận sử dụng; “consent on-chain”.
KYC tùy chọn cho nhà cung cấp GPU/doanh nghiệp khi cần.
Q4/2025: Testnet v1
GCM (matching), DataNFT/ModelNFT, SDK cơ bản, Inference Gateway beta.
Q1/2026: Testnet v2
Attestation GPU, UsageMeter, TEE pilot, RAG templates.
Q2/2026: Mainnet
Staking/Slashing, FeeRouter, Grants vòng 1.
H2/2026: Mở rộng
zk-proof cho job sampling, chợ dữ liệu doanh nghiệp, đa chuỗi (IBC/Bridges an toàn).
GPU-giờ khả dụng & sử dụng thực tế.
Giá mỗi 1k tokens/inference so với đám mây truyền thống.
TVL trong escrow công việc.
Số Model/Data NFT hoạt động & doanh thu bản quyền.
Tỷ lệ job đạt SLA, tỷ lệ tranh chấp.
Gian lận kết quả → attestation + zk/TEE, staking & slashing.
Chất lượng dữ liệu kém → cơ chế xếp hạng, hoàn tiền có điều kiện.
Tắc nghẽn mạng/DA → rollup + DA chuyên dụng, batching.
Pháp lý bản quyền dữ liệu → metadata license, cơ chế khiếu nại/quarantine dataset.
Bên cung: thu hút farm GPU nhàn rỗi, studio AI vừa & nhỏ; hỗ trợ onboarding 1-click.
Bên cầu: đối tác ứng dụng AI (chatbot, sáng tạo nội dung, trợ lý doanh nghiệp), grant tín dụng tính toán.
Cộng đồng: hackathon, bounty “work mining”, leaderboard mô hình & dữ liệu.
Nhà phát triển: đóng góp vào SDK, hợp đồng thông minh, node operator.
Nhà cung cấp GPU: thử nghiệm testnet, nhận phần thưởng khai thác công việc.
Nhà khoa học dữ liệu & tác giả mô hình: niêm yết dataset/mô hình, kiếm phí bản quyền.
Doanh nghiệp: thí điểm RAG & inference an toàn, đo ROI minh bạch.
15M$